Illa de Toralla

É Toralla unha illa unida a Vigo en todos os sentidos, pero quizá o que máis chama a atención a calquera que a ve a distancia, é a súa impresionante torre de vivendas, atentado urbanístico, ecolóxico e sen máis a primeira ollada; froito da especulación e descontrol da construción nos pasados anos 70 do século XX.

Pero Toralla, esta pequena illa dunhas cinco hectáreas ten a súa propia historia. Témonos que remontar alá polo século V e IV a. de C. onde aparecen vestixios do paso dos fenicios pola illa, seguramente mercadores e comerciantes que viñan a Galicia en busca de metais como o estaño, así o testemuña o Cipo achado nesta illa que podemos admirar no Museo Arqueolóxico de Vigo. Estas figuras de pedra –os cipos– eran levantadas coa intención de contentar aos seus deuses e que estes axudasen nunha venda ou compra carente de problemas

O castro achado nesta illa está situado aproximadamente a un centenar de metros á esquerda, unha vez que cruzamos a ponte de unión coa illa, da praia do Vao. Só quedan restos, xa que as construcións modernas levantadas onde se situaba e en todo o seu perímetro, deixárono practicamente en inexistente, aínda que habería que escavar, pero gran parte deste xacemento atópase debaixo das casas construídas.

os romanos non podían ser menos e tamén pasaron por aquí, deixando testemuño diso nunha necrópole e restos dunha vila romana –350 a 450 logo de Cristo– atopadas na Leira Mirambel. Sábese que a vila en si era rica pola súa construción e polas instalacións das que dispuña, destacandosobre todo que un vinte por cento da casa estaba dedicada ás termas, contando con diferentes estancias especializadas, unha para a auga fría, outra para a tépeda e para rematar a de auga quente, dotadas todas elas con bañeiras e coa consecuente complexa canalización subterránea comunicada co forno que producía a auga quente. Ademais esta facenda conta cunha entrada principal no centro da fachada, un vestíbulo, dormitorios, comedores, cociñas, almacenes-despensa.

A necrópole romana está con case toda seguridade vinculada á vila, sendo moi posiblemente da mesma época que as atopadas na Coruña, A Lanzada, Illa de Arousa, Ourense e outras, na época de dominación romana. Foi descuberta en 1913 por casualidade pola familia Echegaray –entón propietaria da illa– ao realizar unhas obras na súa casa de descanso estival.

Os anos e os séculos foron pasando sen que se saiba nada particular sobre a illa ata 1836. A cronoloxía vén sendo máis ou menos esta:

-1836 hai constancia que pertence ao Mosteiro de Celanova

-Desamortización de Mendizábal, sendo adquirida posteriormente polo Marqués de Elduayen.

-Morre Elduayen e os seus herdeiros venden a illa a Thenaisie Provote e instalan alí unha factoría de salgadura.

En 1884 sobre a leira Mirambell –a mesma da vila romana e necrópole– móntase unha industria chamada Fábrica Cordelera Ibérica, que produce cordaje de alta calidade e que prosperará gañando premios internacionais da época e creando numerosos postos de traballo. Pechará cando a Guerra de Filipinas e pérdase esta colonia, en 1898 xa que de aí viña a materia prima, e comprala noutros destinos xa non era tan rendible.

-Pasa a mans da familia Lameiro.

1910, adquírea Martín Echegaray. En 1931 morre este último deixando tras si numerosos herdeiros.

En 1965 a empresa Toralla S.A. compra a illa aos herdeiros de Echegaray.

Empeza a urbanización da illa coa construción de numerosos chalés, e tamén unha ponte de uso exclusivo para dar acceso aos propietarios de devanditas vivendas.

Para obter maior rendemento económico dunha das parcelas decídese construír cara ao ceo, nos anos 70 constrúese unha aberración urbanística en plena illa, unha torre de setenta metros, polo arquitecto Xosé Bar Bóo. Hai que dicir no seu descargo, que a pesar da barbaridade, a súa opción era a menos mala das que había pensadas para aquela paraxe.

A empresa inmobiliaria lograra ademais unha concesión de noventa e nove anos de uso e goce para os habitantes das vivendas da illa, tras un longo litixio o Concello de Vigo consegue que o paso á illa e as súas praias fosen públicos.

Así e todo a situación de Toralla, segue sendo en maior proporción privada que pública, xa que só se pode gozar da súa praia, o resto (unhas cinco hectáreas) sigue sendo privada, de uso para os que alí teñen unha vivenda, incluíndo un parque.

Vídeo : Conociendo Toralla

Comparte!!!

Relacionados