Illa da Toxa

Foto: Luis Miguel Bugallo Sánchez (Lmbuga)Wikipedia

É a Illa da Toxa quizá a máis coñecida de Galicia polo seu balneario, o seu gran hotel, o seu casino, do mesmo xeito que polos seus xabóns e produtos de beleza. Está situada enfronte do Grove e unida a el por unha ponte de formigón de principios do século XX –de 1914 para ser máis concretos–.

Desde que se saiba a illa pertencía ao Arcebispo de Santiago Don Alonso de Fonseca, pagando os veciños do Grove por poder pasar a ela e aprovisionarse de leña e tamén como lugar de pastoreo. En realidade, esta illa dunhas cento dez hectáreas tiñan un uso puramente veciñal, estaba tupida dunha vexetación de toxos (de aí o seu nome), de arbustos e árbores, ata que a casualidade fixo que cambiase o seu destino.

Conta a historia, que un sacerdote do Grove tiña un burro que parecía unha enfermidade de pel, os veterinarios da época aconsellaron o seu sacrificio, pero o cura sentiu pena polo animal, e decidiu que mellor que sacrificalo, deixaríao illado na illa, e que falecese por si só. Pasado un tempo volveu á illa, pensando que o animal morrería, e a súa sorpresa foi maiúscula, cando o atopou vivo e coleando, feliz e as súas feridas cubertas de lodo; unha vez que o limpou descubriu que o burro curouse, e aí empezou a fama curativa da Illa da Toxa.

O litixio pola propiedade da illa durou practicamente desde o século IX ata case a actualidade. Por mor de descubrir a propiedades medicinais da illa, instalouse nela a famosa fábrica de xabóns e produtos naturais de beleza –que hoxe xa non se fabrican alí– e o famosísimo balneario (cara a 1905), logo diso empezou unha pugna pola súa propiedade:

En 1925 houbo un decreto no que instalacións similares en España pasaban a mans dos concellos aos que pertencían administrativamente, con todo, A Toxa quedou excluída parcialmente.

Canto finalizou a guerra civil española, o grupo industrial Barrié da Maza, dirixido polos Condes de Fenosa, foi adquirindo partes da illa.

En 1966, sendo Manuel Fraga Ministro de Información e Turismo, ditouse un decreto polo cal facilitábanse as últimas expropiacións das parcelas que quedaban en poder do concello, existía entre estas leiras ata un campo de fútbol. Os propietarios doaron ao concello tres millóns de pesetas por iso.

-Nos primeiros anos da transición tras a morte de Franco, mobilízase este concello apoiándose na existencia dun plan de ordenación da illa, aplicando a Lei de Chan de 1975, negociando directamente o alcalde cos propietarios da illa, naquel entón a Condesa de Fenosa. Tras esta negociación o municipio recuperou douscentos vinte mil metros cadrados de terreo, todas as zonas verdes da illa, o dez por cento do chan edificable e pasou a ser propietario das vías de comunicación, é dicir, das estradas do interior da Toxa.

Esta illa conta con varias instalacións hostaleiras, todas de alta categoría, igual que cun casino, campo de golf e o famoso balneario que se atopa no Gran Hotel.

Ademais poderemos visitar a súa capela recuberta de cunchas de vieiras, no seu interior está a imaxe da Virxe do Carmen dentro unha gran vieira, e alén San Caralampio, que din é o patrón dos borrachos (outros din que dos cojos).

E desde logo xa que estamos na zona, non debemos deixar de visitar O Grove, San Vicente do Mara praia da Lanzada, a Ensenada do Vao (humidal dos máis importantes de Galicia), a Lagoa da Bodeira, ou ir en paseo en barco, de feito hai un para tal fin que ten o chan transparente, para permitir observar os fondos.

Vídeo Illa da Toxa

Comparte!!!

Relacionados