O desastre causado no Golfo de México pola explosión ocorrida nunha plataforma petrolífera da multinacional British Petroleum (BP) non é só a peor catástrofe ecolóxica ocorrida en EE UU, senón tamén un dos derrames de cru máis graves da historia, o que resulta especialmente significativo tendo en conta que non se trata, precisamente, dunha historia curta. Desde 1960, ano en que o buque Sinclair Petrolore derramou 66.528 toneladas de petróleo fronte á costa de Brasil, producíronse máis de 130 vertidos graves de petróleo en mares e ríos de todo o mundo (varios deles, como os do Prestige, o Mar Egeo, o Urquiola ou o New Flame, fronte a costas españolas), e en polo menos unha ducia superouse a cantidade de 100.000 toneladas derramadas.
Moitos destes vertidos foron causados por accidentes, pero nun gran número deles as consecuencias serían moito menores de existir as medidas apropiadas de seguridade. Barcos en mal estado ou pouco resistentes, megaplataformas petroleríferas que perforan a superficie dos océanos en situacións non exentas de risco, falta dos controis necesarios, situacións próximas á impunidade legal, multas asumibles polas multinacionais… O petróleo contamina, escasea e é caro, pero, nun sistema económico e político que continúa dependendo dos intereses que xera a súa industria, as medidas legais necesarias para substituílo adóptanse con contagotas. Segundo a organización ecologista Greenpeace, uns cinco millóns de toneladas de petróleo derrámanse anualmente nos mares do mundo e só o 10% procede de accidentes de buques petrolíferos. O resto orixínase en prospecciones petrolíferas nos océanos, na carga e descarga dos buques e en operacións de limpeza dos tanques. Uns 6.000 barcos petroleros navegan por augas internaciones e, deles, só un terzo posúe dobre casco para evitar derrámelos en caso de accidente. Esta é a lista, en orde cronolóxica, de 20 dos accidentes petroleros, vertidos e mareas negras máis graves:
1. Golfo de México, 20 de abril de 2010 A explosión, incendio e afundimento no Golfo de México da plataforma “Deepwater Horizon” de British Petroleum, a 75 Km da costa de Luisiana, causou 11 mortos e provocou unha gran mancha que contaminou humedaiss no Delta do Misisipi, onde viven 400 especies animais protexidas. Este derrame de miles de barriles de cru é o maior desastre ecolóxico de EE UU, que declarou a situación catástrofe nacional. Miles de persoas (pescadores, principalmente) víronse afectadas económicamente. BP foi duramente criticada pola súa incapacidade para selar o pozo mariño, que permaneceu aberto a 1.500 metros de profundidade, e por ignorar advertencias previas dos técnicos. A empresa, que cifrou en 270 millóns de dólares o costo das tarefas de limpeza, aceptou a súa responsabilidade, así como o pago dunha indemnización de 75 millóns de dólares, a máxima multa que permite a lei estadounidense. Segundo estimacións oficiais e da propia compañía, o pozo verte diariamente 800 toneladas de petróleo ao mar, aínda que outros expertos calculan que o vertido podería ser cinco veces maior, de ao redor de 4 millóns de litros de cru diarios. O desastre puxo a proba a capacidade de reacción do presidente de EE UU, Barack Obama, quen visitou a zona afectada en varias ocasións e mostrouse “furioso” polo ocorrido. Obama anunciou a creación dunha comisión de investigación e reiterou que o seu Goberno “fará render contas” a BP e ás outras empresas envoltas nas operacións da plataforma (Hailliburton e Transocean Ltd). O presidente, que ampliou a seis meses a prohibición de facer perforaciones petrolíferas no mar, sinalou que “a relación demasiado amistosa” entre as compañías energéticas e as axencias que as regulan foi “motivo de inquietude” desde fai tempo.
2. Australia, 5 de abril de 2010 O buque chinés Shen Neng 1, que transportaba 65.000 toneladas de carbón e 975 toneladas de carburante, provoca un derrame de dúas toneladas de combustible e xera unha marea negra de tres quilómetros de longo e 100 metros de ancho, ao quedar varado nun banco de area preto da costa da illa de Great Kepel, na zona protexida dos arrecifes da Gran Barreira de Coral.
3. Ecuador, 26 de febreiro 2009 Vértense uns 14.000 barriles de cru (2.226 toneladas) no sector de Santa Rosa, a 100 quilómetros de Quito (Ecuador), ao romperse un oleoducto por mor de “un fenómeno natural”. Aínda que se controlou a fuga, algunhas manchas de petróleo contaminaron os ríos Santa Rosa e Quijos, afluentes do Coca.
4. Corea do Sur, 7 de decembro de 2007 O choque co guindastre dun carguero surcoreano de 11.800 toneladas provoca tres buracos no casco do petroleiro de Hong Kong Hebei Spirit, de 146.000 toneladas, perforando tres dos seus cinco depósitos, que vertiron ao mar máis de 12.000 toneladas de cru e causaron unha marea negra que afectou a unha ampla zona costera de Corea do Sur. É o peor vertido de cru neste país, que ademais contaminou o seu único parque natural mariño.
5. Pakistán, 14 agosto de 2003 O buque The MV Tasman Spirit, de bandeira grega, varado a 100 metros do porto de Karachi (Pakistán) desde o 27 de xullo, se parte en dous e verte 28.000 toneladas de cru, das 63.000 toneladas que transportaba.
6. Galicia, 19 de novembro de 2002 O petroleiro Prestige, que se dirixía a Gibraltar, afúndese con 66.000 toneladas de combustible a bordo, tras ser polémicamente remolcado a uns 250 Km da costa de Galicia. O seu avería sete días antes xa causara o vertido doutras 11.000 toneladas de combustible e unha marea negra que alcanzou os 80.000 metros cadrados. Galicia enfrontouse ao maior desastre ecolóxico da súa historia.
Dez anos antes, o 2 de decembro de 1992, outro desastre ecolóxico arruinara as costas galegas cando o buque grego Mar Egeo encalló fronte á Torre de Hércules na Coruña. Transportaba 79.300 toneladas de cru. A marea negra, que ao día seguinte alcanzou os 50 Km2, invadiu as rías de Ferrol, Ares e Betanzos.
7. Gales, 15 de febreiro de 1996 O petroleiro de bandeira liberiana Sexa Empress embarrancó na costa suroeste de Gales, derramando 70.000 toneladas de cru. O Goberno británico decretó o estado de urxencia.
8. Rusia, agosto de 1994 A rotura dun oleoducto na república autónoma de Komi, no norte de Rusia causou unha catástrofe ecolóxica de grandes dimensións, ao derramar entre 200.000 e 300.000 toneladas de petróleo sobre os campos de Usinsk e os ríos Usa e Kolva. O accidente ocultouse durante varios meses.
9. Bósforo, 13 de marzo de 1994 O petroleiro Nassia, con 98.000 toneladas de cru, e un carguero, ambos chipriotas, incendiáronse tras chocar no Estreito do Bósforo, nas proximidades de Estambul, e contaminaron as súas augas. A colisión causou 36 mortos.
10. Sumatra, 20 de xaneiro de 1993 O superpetroleiro danés Maersk Navigator, cunhas 255.000 toneladas de cru, chocou contra o xaponés Sanko Honor, con 96.000 toneladas, fronte á illa indonesia de Sumatra. A marea negra, de 56 Km2, afectou a un dos depósitos de coral e vida mariña máis ricos do mundo
11. Golfo Pérsico, xaneiro de 1991 A maior traxedia ecolóxica da historia causada por unha marea negra foi provocada deliberadamente por Irak ao arroxar petróleo ás augas do Golfo Pérsico, co fin de dificultar o desembarco das forzas aliadas durante a Guerra do Golfo en 1991. A invasión de Kuwait por Irak saldouse co bombardeo de 730 pozos petrolíferos e o incendio doutros 630. Non só se arroxou petróleo no deserto, senón que un millón de toneladas de cru foi a parar ao mar, ademais doutros 525.000 metros cúbicos derramados por cinco barcos no Golfo. A mancha de petróleo estendeuse ao redor de 3.200 Km2 e provocou enormes danos ecolóxicos.
12. Alaska, 24 de marzo de 1989 O buque estadounidense Exxon Valdez chocou contra un arrecife, no estuario de Prince Willian Sound, en Valdez (Alaska), e desprendeu ao auga máis de 42 millóns de litros de petróleo, causando unha marea negra duns 250 Km2, no maior desastre ecolóxico de toda a historia de Estados Unidos ata entón.
13. Sudáfrica, 5 de agosto de 1983 O naufraxio do petroleiro español Castelo de Bellver fronte ao cabo de Boa Esperanza, na costa sudafricana, causou o vertido ao mar de 250.000 toneladas de cru, que provocaron unha mancha de máis de 40 Km2. Tres dos seus tripulantes morreron.
14. México, 3 de xuño de 1979 O buque plataforma mexicano Ixtoc One rompeuse na bahía de Campeche (México) e derramou ao mar 420.000 toneladas de cru. A enorme marea negra afectou durante máis dun ano as costas dun área de máis de 1.600 Km2. As correntes levaron o petróleo ás zonas costeiras de Campeche, Tabasco, Veracruz e Tamaulipas, e tamén zonas de Texas resultaron contaminadas, polo cal Estados Unidos pediu compensacións, que México rexeitou.
15. Francia, 16 de marzo de 1978 O petroleiro de bandeira liberiana Amoco Cádiz naufragou nas costas da Bretaña francesa, derramando 223.000 toneladas de cru, que contaminaron 360 Km2 das praias galas. A marea negra foi un precedente, pola súa magnitude, das provocadas anos máis tarde polos barcos Exxon Valdez, en Alaska; Mar Egeo, fronte ás costas coruñesas, en 1992; Erika, de novo en 1999 en Bretaña, ou o Prestige.
16. Galicia, 12 de maio de 1976 Unhas 100.000 toneladas de cru derramáronse fronte ás costas coruñesas ao incendiarse o superpetroleiro español Urquiola, tras encallar de forma non aclarada (se especuló coa posibilidade dunha mala señalización dunha agulla rocosa) e mentres se intentaba afastalo da costa.
17. Francia, 24 de xaneiro de 1976 O buque francés Olimpyc Braveary, cunha carga de 250.000 toneladas de petróleo, partiuse en dous fronte á costa norte de Quessant, en Francia. Necesitáronse tres meses para limpar a costa.
18. Estreito de Malaca, 7 de xuño de 1975 O petroleiro xaponés Showa Maru naufragou no estreito de Malaca, no océano Indico, cos seus 237.000 toneladas de petróleo.
19. Sudáfrica, 21 de agosto de 1972 A colisión de dous petroleiros liberianos, o Taxanita e o Oswego Guardian, no litoral de Sudáfrica, provocou o derrame de 100.000 toneladas de cru.
20. Francia, 18 de marzo de 1967 O naufragio do petrolero liberiano Torrey Canyon fronte á costa de Bretaña causou unha marea negra de 300 Km2 ao derramarse 123.000 toneladas de petróleo.
Este texto é do 2010…pasaron 6 anos…Cántos desastres máis poden haberse producido?
Autor: MIGUEL MÁIQUEZ
Fonte: http://www.20minutos.es/
